Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to skuteczna metoda walki z zaburzeniami psychicznymi, jednak nawet najbardziej obiecująca terapia może zawieść, gdy popełniamy podstawowe błędy. Niewykonywanie zadań domowych, oczekiwanie natychmiastowych efektów czy trudności z identyfikacją zniekształceń poznawczych – to tylko niektóre z pułapek, w które wpadają pacjenci, nieświadomie sabotując własne postępy. Zamiast doświadczać ulgi i zdrowienia, często tkwią w miejscu, frustrując zarówno siebie, jak i terapeutów.

Rozpoznanie tych błędów stanowi pierwszy krok ku skutecznej terapii. Być może sam zastanawiasz się, dlaczego twoje sesje CBT nie przynoszą oczekiwanych rezultatów? Pomimo regularnych wizyt, problemy pozostają, a techniki terapeutyczne wydają się działać jedynie tymczasowo. Być może nieświadomie powielasz schematy utrudniające pełne wykorzystanie potencjału tej formy leczenia.

W tym artykule przedstawimy siedem kluczowych błędów popełnianych podczas terapii CBT oraz praktyczne sposoby ich unikania. Dowiesz się, jak prawidłowo monitorować myśli, efektywnie pracować ze zniekształceniami poznawczymi i skutecznie wdrażać techniki terapeutyczne w codziennym życiu. Zamiast czynić terapię pustym rytuałem, zamienisz ją w transformujące doświadczenie prowadzące do trwałej poprawy twojego dobrostanu psychicznego.

Niewykonywanie zadań domowych

Niewykonywanie zadań domowych stanowi jeden z najpoważniejszych problemów w terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). Zadania domowe to właśnie te czynności, które pacjent ma wykonać między sesjami terapeutycznymi, aby utrwalić i wprowadzić w życie techniki poznane podczas spotkań z terapeutą. Badania kliniczne jednoznacznie wskazują, że regularne wykonywanie zadań domowych jest aż trzykrotnie bardziej efektywne niż samo uczestnictwo w sesjach bez pracy własnej.

Pacjenci często unikają wykonywania zadań domowych z różnych powodów. Niektórzy obawiają się porażki, inni po prostu zapominają, a jeszcze inni nie wierzą w skuteczność proponowanych ćwiczeń. Prokrastynacja terapeutyczna – czyli odkładanie zadań terapeutycznych na później – to zjawisko, które tylko pogłębia problemy pacjenta i znacząco wydłuża czas potrzebny do osiągnięcia wymiernych efektów leczenia. Terapeuta może zaproponować tylko narzędzia, ale to właśnie pacjent musi je aktywnie wykorzystywać w codziennym życiu.

Warto podkreślić, że zadania domowe nie są tylko opcjonalnym dodatkiem do terapii – stanowią jej integralną część. Transfer terapeutyczny, czyli przeniesienie umiejętności ze środowiska terapeutycznego do rzeczywistości pacjenta, zachodzi głównie poprzez systematyczne wykonywanie zadań domowych. Pacjenci, którzy sumiennie podchodzą do zaleceń terapeuty i regularnie wykonują zadania, zgłaszają nie tylko szybszą poprawę stanu psychicznego, ale też trwalsze efekty terapeutyczne. Tylko systematyczna praca poza gabinetem terapeutycznym daje szansę na prawdziwą i długotrwałą zmianę schematów myślowych i behawioralnych.

Oczekiwanie natychmiastowych rezultatów

Wielu pacjentów rozpoczynających terapię poznawczo-behawioralną przychodzi z głębokim przekonaniem, że efekty pojawią się natychmiast. Jest to jeden z najbardziej szkodliwych mitów, który może poważnie zakłócić proces terapeutyczny i prowadzić do przedwczesnej rezygnacji z leczenia.

Cierpliwość.

Skuteczna terapia CBT wymaga czasu, systematyczności i regularnej praktyki nowych umiejętności poznawczych. Badania pokazują, że zauważalne zmiany w myśleniu i zachowaniu pojawiają się zwykle po 8-12 tygodniach regularnych sesji, a pełne efekty mogą wymagać nawet 6 miesięcy konsekwentnej pracy.

Oczekiwanie błyskawicznych rezultatów często prowadzi do typowych zachowań, które dodatkowo komplikują proces terapeutyczny:

Typowe konsekwencje niecierpliwości w terapii to:
Zniechęcenie po kilku sesjach bez „przełomu”
Powierzchowne stosowanie technik terapeutycznych
Przedwczesne zakończenie terapii
Podważanie kompetencji terapeuty
Wzmocnienie negatywnych przekonań na temat własnej wartości („skoro terapia nie działa natychmiast, to ze mną musi być coś bardzo nie tak”)

Prawdziwa zmiana wymaga czasu – dokładnie tak, jak nauka każdej nowej umiejętności. Nie oczekujemy, że nauczymy się płynnie mówić w obcym języku po tygodniu nauki – podobnie nie powinniśmy oczekiwać natychmiastowej transformacji wieloletnich schematów myślowych.

Brak identyfikacji zniekształceń poznawczych

Attention: Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego wciąż wpadasz w te same emocjonalne pułapki? Jednym z kluczowych elementów terapii poznawczo-behawioralnej jest zdolność identyfikacji zniekształceń poznawczych. Kiedy nie potrafimy ich rozpoznać, nasze myśli nadal prowadzą nas w kierunku negatywnych emocji i destrukcyjnych zachowań.

Interest: Zniekształcenia poznawcze działają niczym niewidoczne filtry, przez które patrzymy na świat. Kiedy myślimy katastroficznie, przewidując najgorsze możliwe scenariusze, lub gdy wpadamy w pułapkę czarno-białego myślenia – nieświadomie sabotujemy własne postępy w terapii. Największym wyzwaniem jest fakt, że te myślowe pułapki są dla nas niewidoczne – wydają się naturalną częścią naszego rozumowania.

Desire: Wyobraź sobie, jak wyglądałoby twoje życie, gdybyś potrafił natychmiast rozpoznawać, kiedy twój umysł wpada w pułapkę czytania w myślach innych ludzi lub personalizacji wydarzeń. Jak zmieniłyby się twoje relacje i samoocena, gdybyś rozumiał, że emocje nie są faktami, a jedynie subiektywnym odczuciem rzeczywistości? Umiejętność identyfikacji zniekształceń poznawczych to pierwszy krok do uzyskania kontroli nad swoimi myślami i emocjami.

Action: Zacznij prowadzić dziennik myśli, w którym będziesz zapisywać sytuacje, swoje automatyczne myśli i towarzyszące im emocje. Następnie przeanalizuj te myśli pod kątem zniekształceń poznawczych. Spytaj siebie: „Czy to myślenie czarno-białe? Czy katastrofizuję? Czy zakładam, że wiem, co myślą inni?”. Regularne ćwiczenie tej umiejętności sprawi, że z czasem będziesz identyfikować zniekształcenia poznawcze w momencie ich pojawienia się – a to pierwszy krok do ich zmiany i poprawy jakości twojego życia.

Trudności z monitorowaniem myśli

Monitorowanie własnych myśli stanowi fundament terapii poznawczo-behawioralnej, jednak wielu pacjentów napotyka na istotne przeszkody w realizacji tego zadania. Systematyczna obserwacja procesów myślowych wymaga nie tylko konsekwencji, ale także umiejętności, których pacjenci często nie posiadają na początku terapii. Trudności te manifestują się na różnych poziomach: od prostego zapominania o prowadzeniu dziennika myśli, po bardziej złożone problemy z identyfikacją automatycznych myśli w sytuacjach silnego pobudzenia emocjonalnego.

Jednym z głównych wyzwań jest nadmierna identyfikacja z własnymi myślami. „Ale to nie są tylko myśli, to prawda o mnie!” – argumentują często pacjenci, nie dostrzegając różnicy między subiektywną interpretacją a obiektywnym faktem. Ta tendencja sprawia, że monitoring staje się nieefektywny, ponieważ pacjent nie potrafi zdystansować się do własnych procesów poznawczych i potraktować ich jako obiektów obserwacji, a nie niepodważalnych prawd.

Kolejną istotną barierą jest trudność z wychwytywaniem myśli w czasie rzeczywistym. Wiele osób doświadcza następującej sytuacji: emocje pojawiają się błyskawicznie, zanim zdążą zidentyfikować towarzyszące im myśli. „Ale ja nie myślę nic konkretnego, po prostu czuję lęk!” – taki komunikat często pojawia się podczas sesji. Tymczasem za każdą emocją stoją konkretne interpretacje, które pacjent musi nauczyć się wychwytywać. Skuteczne monitorowanie myśli wymaga rozwinięcia umiejętności:

Niektórzy mogliby argumentować: „Skoro to takie trudne, może lepiej skupić się na innych technikach terapeutycznych?” Takie podejście byłoby jednak błędne. Bez umiejętności monitorowania własnych myśli, pacjent nie będzie w stanie zidentyfikować zniekształceń poznawczych ani zastosować restrukturyzacji poznawczej – kluczowych elementów CBT. Monitorowanie myśli jest jak nauka alfabetu przed przystąpieniem do czytania – stanowi podstawową umiejętność, bez której bardziej zaawansowane techniki terapeutyczne pozostaną niedostępne.

Warto również podkreślić, że trudności z monitorowaniem myśli często nasilają się w momentach kryzysu, kiedy ta umiejętność jest najbardziej potrzebna. Paradoksalnie, im silniejsze emocje przeżywa pacjent, tym trudniej mu zachować metapoznawczą perspektywę niezbędną do obserwacji własnych procesów myślowych. Regularne ćwiczenie tej umiejętności w okresach względnego spokoju może znacząco zwiększyć zdolność pacjenta do monitorowania myśli również w sytuacjach większego stresu.

Problemy z wyrażaniem emocji

Wielu pacjentów podczas terapii poznawczo-behawioralnej zmaga się z głębokim, wewnętrznym konfliktem dotyczącym wyrażania emocji. Uczucia, szczególnie te trudne jak gniew, smutek czy rozczarowanie, często pozostają uwięzione w emocjonalnym labiryncie, z którego pacjenci nie potrafią znaleźć wyjścia. Blokada ta nie pojawia się przypadkowo. Jest skutkiem lat społecznego warunkowania, gdzie okazywanie pewnych emocji spotykało się z dezaprobatą, odrzuceniem lub – co gorsza – karą. Ludzie uczą się więc tłumić swoje prawdziwe odczucia, zamykając je w niewidocznej, lecz szczelnej emocjonalnej klatce.

Paradoksalnie, to co miało chronić, staje się źródłem cierpienia. Im dłużej emocje pozostają niewyrażone, tym większy staje się ich wewnętrzny nacisk. W przeciwieństwie do świadomego wyrażania uczuć, które pozwala na ich stopniowe rozładowanie, tłumione emocje kumulują się niczym para w szczelnie zamkniętym kotle. To tylko kwestia czasu, kiedy dojdzie do wybuchu – niekontrolowanej erupcji uczuć, która często przyjmuje destrukcyjną formę zarówno dla pacjenta, jak i jego otoczenia. Krótkie momenty pozornego spokoju przeplatają się z okresami intensywnego, często nieproporcjonalnego do sytuacji, emocjonalnego reagowania.

Droga do zdrowego wyrażania emocji wymaga cierpliwości i systematycznej praktyki. Jest to proces, który zaczyna się od fundamentalnej umiejętności – rozpoznawania własnych uczuć. Wielu pacjentów nie potrafi nazwać tego, co czuje, używając ogólnikowych określeń jak „źle” czy „dobrze”. Terapia CBT pomaga rozwijać emocjonalny słownik, ucząc różnicowania między subtelnie odmiennymi stanami emocjonalnymi. Następnie pacjenci uczą się wyrażać te emocje w bezpieczny, konstruktywny sposób – najpierw w gabinecie terapeutycznym, potem w codziennym życiu. Ten proces przypomina naukę nowego języka – początkowo niezręczną i pełną pomyłek, z czasem jednak stającą się coraz bardziej naturalną, aż w końcu pacjent odkrywa, że potrafi swobodnie komunikować swój emocjonalny świat innym ludziom.

Unikanie konfrontacji z trudnymi sytuacjami

W terapii poznawczo-behawioralnej często stajemy przed wyzwaniem konfrontowania się z trudnymi sytuacjami. Wielu z nas naturalnie unika tego, co wywołuje dyskomfort lub lęk. Zamiast stawiać czoła problematycznym okolicznościom, wolimy je omijać, co daje nam chwilową ulgę, ale długoterminowo pogłębia trudności. Ta tendencja do unikania znacząco obniża skuteczność całego procesu terapeutycznego.

Podczas naszej pracy terapeutycznej zachęcamy do stopniowego mierzenia się z sytuacjami lękowymi poprzez technikę ekspozycji. Nie oznacza to jednak, że od razu rzucamy się na głęboką wodę. Wspólnie planujemy, jak krok po kroku oswajać się z trudnościami, zaczynając od najmniej stresujących elementów. Kiedy unikamy ekspozycji, tracimy szansę, by przekonać się, że nasze lęki często są przesadzone, a my potrafimy poradzić sobie lepiej, niż przypuszczaliśmy.

Często zauważamy, że pacjenci odkładają konfrontację z trudnymi sytuacjami na „później”, tłumacząc to brakiem gotowości. Paradoksalnie, nigdy nie poczujemy się w pełni gotowi, dopóki faktycznie nie spróbujemy się zmierzyć z tym, co trudne. Dopiero gdy konfrontujemy się z lękiem, możemy doświadczyć, że jego intensywność z czasem maleje, a my zyskujemy nowe umiejętności radzenia sobie.

W naszej praktyce obserwujemy, że unikanie często przyjmuje subtelne formy – odkładamy trudne rozmowy, wymyślamy wymówki, by nie uczestniczyć w sytuacjach społecznych czy przepracowujemy się, aby nie myśleć o problemach osobistych. Rozpoznajemy te wzorce podczas terapii i pracujemy nad tym, by stopniowo zastępować je bardziej adaptacyjnymi zachowaniami.

Kluczem do przezwyciężenia tendencji unikowych jest budowanie motywacji. Zastanawiamy się wspólnie: co zyskamy, gdy przestaniemy unikać? Jaką cenę płacimy za ciągłe unikanie? Wizualizujemy korzyści płynące z konfrontacji z trudnościami – większą pewność siebie, swobodę działania i poczucie sprawczości. Te refleksje pomagają nam przełamać opór i podejmować małe, ale znaczące kroki w kierunku zmiany.

Styl „braku obrońcy”

Styl „braku obrońcy” (detached protector) to mechanizm, który pacjenci nieświadomie aktywują podczas terapii poznawczo-behawioralnej. Zamiast przeżywać i wyrażać trudne emocje, pacjenci odcinają się od nich, tworząc emocjonalną barierę między sobą a terapeutą. Często wycofują się w świat wewnętrznej pustki, gdzie pozornie nic nie odczuwają.

Pacjenci demonstrują spokój i opanowanie, choć wewnętrznie mogą zmagać się z burzą emocji

Zamrażają swoje uczucia, co uniemożliwia pracę nad faktycznymi problemami

️ Działają w emocjonalnej mgle, tracąc kontakt zarówno ze sobą, jak i z terapeutą

To, co komplikuje terapię, to fakt, że ten styl łatwo pomylić z zachowaniem zdrowej osoby. Pacjent wydaje się współpracować, nie konfrontować, przyjmować zalecenia, ale w rzeczywistości blokuje dostęp do swojego prawdziwego „ja”. Zamiast zbliżać się do problemu, pacjent oddala się od niego, zamykając drzwi do skutecznej terapii.

Aby przełamać ten wzorzec, terapeuta musi cierpliwie budować zaufanie i bezpieczną przestrzeń, gdzie pacjent stopniowo odważy się odczuwać i wyrażać emocje. Jak trafnie ujął to jeden z pionierów CBT:

„Prawdziwe uzdrowienie zaczyna się dopiero wtedy, gdy pacjent odważy się poczuć ból zamiast przed nim uciekać.”

Nadmierne stosowanie reguł „muszę” i „powinienem”

Nadmierne i kompulsywne stosowanie reguł typu „muszę” i „powinienem” stanowi jeden z najbardziej powszechnych błędów w terapii poznawczo-behawioralnej. Pacjenci często wpadają w pułapkę sztywnych przekonań i nieelastycznych standardów, które sami sobie narzucają. Myśli takie jak: „Muszę być zawsze doskonały”, „Powinienem zawsze wszystkich zadowalać” czy „Nie powinienem nigdy odczuwać złości” dramatycznie ograniczają elastyczność poznawczą i skutecznie blokują postępy w terapii. Te imperatywne nakazy tworzą wewnętrzny system przekonań, który nieustannie generuje poczucie niespełnienia i nieadekwatności.

Warto podkreślić, że zidentyfikowanie i przepracowanie tych sztywnych reguł jest absolutnie kluczowym elementem skutecznej terapii. Pacjenci często nie zdają sobie sprawy, jak bardzo te wewnętrzne nakazy wpływają na ich codzienne funkcjonowanie i samopoczucie. Dogłębna analiza i świadoma modyfikacja tych reguł pozwala na większą elastyczność myślenia i bardziej realistyczną ocenę siebie oraz otaczającego świata. Transformacja myślenia w tym obszarze nie tylko uwalnia od ciągłego poczucia porażki, ale również otwiera przestrzeń do rozwijania bardziej zdrowych i adaptacyjnych przekonań, które wspierają dobrostan psychiczny zamiast go podważać.

Problemy z rozpoznawaniem zasad i reguł

Identyfikacja własnych zasad i reguł stanowi fundamentalny element procesu terapeutycznego w CBT, lecz wielu profesjonalistów boryka się z podobnymi trudnościami co ich klienci. Nieuświadomione przekonania typu: „Muszę osiągać doskonałe wyniki, aby zasłużyć na uznanie” lub „Jeśli nie spełnię oczekiwań innych, zostanę odrzucony” często kierują naszymi decyzjami zawodowymi, prowadząc do wypalenia i spadku efektywności. Rozpoznanie tych głęboko zakorzenionych reguł umożliwia transformację własnych ograniczających schematów myślowych na bardziej konstruktywne wzorce.

Wdrażanie technik identyfikacji zasad i reguł przekłada się bezpośrednio na rozwój biznesowy. Liderzy, którzy rozpoznają swoje automatyczne myśli i towarzyszące im zasady, podejmują trafniejsze decyzje strategiczne i budują zdrowsze środowisko pracy. Zamiast trwać w sztywnych schematach, wprowadzają elastyczne ramy działania, które stymulują innowacyjność i zaangażowanie zespołu. Przejście od nieświadomego działania zgodnie z nieuświadomionymi regułami do świadomego wyboru własnych zasad stanowi przełom nie tylko w terapii, ale również w rozwoju kariery zawodowej.

Trudności z wdrażaniem technik terapeutycznych

Prawidłowe implementowanie technik terapeutycznych w codziennym życiu stanowi jeden z najtrudniejszych aspektów terapii poznawczo-behawioralnej. Pacjenci często doświadczają znaczących trudności w systematycznym stosowaniu narzędzi takich jak restrukturyzacja poznawcza czy techniki ekspozycyjne poza gabinetem terapeutycznym. Badania wskazują, że nawet do 65% pacjentów zgłasza problemy z konsekwentnym wdrażaniem technik CBT w sytuacjach wywołujących silny stres lub lęk, co istotnie ogranicza efektywność terapii.

Szczególnie problematyczne okazuje się przeniesienie umiejętności z kontrolowanego środowiska terapeutycznego do złożonych sytuacji życia codziennego. Jak zauważa wielu klinicystów, „W gabinecie pacjent doskonale radzi sobie z identyfikacją zniekształceń poznawczych, jednak w momencie konfrontacji z rzeczywistym stresorem, automatyczne procesy myślowe często dominują nad świadomymi technikami poznawczymi”. Ten fenomen, określany w literaturze jako „luka implementacyjna”, stanowi istotną barierę w procesie terapeutycznym.

Kolejnym wyzwaniem jest nieregularność stosowania technik, co uniemożliwia wytworzenie stabilnych nawyków poznawczych. Pacjenci często stosują techniki wyłącznie w momentach kryzysowych, zapominając o profilaktycznym charakterze wielu interwencji CBT. Tymczasem badania neurobiologiczne wykazują, że formowanie nowych ścieżek neuronalnych wymaga systematycznej, długotrwałej praktyki, a nie sporadycznych interwencji.

Trudności napotykane są również w obszarze prawidłowej identyfikacji sytuacji wymagających zastosowania konkretnych technik. Pacjenci często nie potrafią rozpoznać wczesnych sygnałów ostrzegawczych poprzedzających eskalację objawów, co uniemożliwia im wdrożenie odpowiednich strategii terapeutycznych na wczesnym etapie rozwoju problemu. W rezultacie techniki są stosowane zbyt późno, gdy poziom dystresu jest już zbyt wysoki, by skutecznie zastosować określone narzędzia poznawcze.

Istotnym czynnikiem komplikującym prawidłowe wdrażanie technik jest również niewystarczające opanowanie ich teoretycznych podstaw. Pacjenci mogą błędnie interpretować założenia leżące u podstaw poszczególnych interwencji, co prowadzi do ich nieoptymalnego stosowania. Na przykład, technika skalowania bywa wykorzystywana jedynie jako narzędzie do monitorowania objawów, bez pełnego wykorzystania jej potencjału w zakresie detekcji wzorców i planowania interwencji.

Podsumowanie

Dlaczego świadomość błędów w terapii CBT jest tak istotna dla pacjentów? Gdy zasłona niewiedzy opada, a pacjent zaczyna dostrzegać subtelne pułapki, w które wpada podczas terapii poznawczo-behawioralnej, otwiera się przed nim droga do znacznie bardziej efektywnego leczenia. Samo rozpoznanie własnych schematów unikania czy nierealistycznych oczekiwań stanowi pierwszy, kluczowy krok ku zmianie, który nierzadko przyspiesza proces terapeutyczny o całe miesiące.

W chwili gdy pacjent podejmuje świadomą decyzję o regularnym wykonywaniu zadań domowych, przestaje być biernym odbiorcą terapii, a staje się jej aktywnym współtwórcą. Badania niezbicie dowodzą, że osoby systematycznie praktykujące techniki CBT w codziennym życiu osiągają wymierne rezultaty znacznie szybciej niż ci, którzy ograniczają swoją aktywność jedynie do cotygodniowych spotkań z terapeutą.

Kiedy słońce chyli się już ku zachodowi długotrwałej terapii, wielu pacjentów z zaskoczeniem odkrywa, że nabyte umiejętności identyfikacji zniekształceń poznawczych i monitorowania własnych myśli stają się dla nich drugą naturą. To, co początkowo wydawało się trudnym zadaniem wymagającym ciągłej koncentracji, z biegiem czasu przekształca się w automatyczny proces samoleczenia, który pacjent może kontynuować długo po zakończeniu formalnych sesji terapeutycznych.

W miarę jak kroki pacjenta na ścieżce samorozwoju stają się pewniejsze, zaczyna on dostrzegać, że celem terapii nie jest jedynie złagodzenie obecnych objawów, ale wyposażenie go w narzędzia pozwalające samodzielnie radzić sobie z przyszłymi wyzwaniami. Ta transformacja z osoby poszukującej pomocy w jednostkę zdolną do samostanowienia stanowi esencję skutecznej terapii CBT i najpiękniejszy dowód jej skuteczności.

Najczęściej zadawane pytania

Czy brak wykonywania zadań domowych naprawdę wpływa aż tak znacząco na efekty terapii CBT?

Tak, badania wyraźnie pokazują, że wykonywanie zadań domowych odpowiada nawet za 10% skuteczności leczenia zaburzeń lękowych! Pacjenci regularnie praktykujący umiejętności CBT w codziennym życiu zdecydowanie szybciej osiągają poprawę niż ci, którzy ograniczają się tylko do uczestnictwa w sesjach.

Jak długo trzeba czekać na pierwsze efekty terapii poznawczo-behawioralnej?

Czas pojawienia się pierwszych efektów jest indywidualny, ale kluczowe jest zrozumienie, że CBT to nie „magiczna pigułka” dająca natychmiastowe rezultaty. Prawdziwa poprawa wymaga aktywnego zaangażowania, regularnej praktyki technik terapeutycznych i cierpliwości – często pierwsze znaczące zmiany zauważalne są po kilku tygodniach konsekwentnej pracy.

W jaki sposób mogę skuteczniej identyfikować zniekształcenia poznawcze w codziennym życiu?

Kluczem jest regularne prowadzenie dziennika myśli, gdzie zapisujesz sytuacje, towarzyszące im emocje i automatyczne myśli. Z czasem zauważysz powtarzające się wzorce, takie jak katastrofizacja czy czytanie w myślach – a rozpoznanie ich to pierwszy krok do zastąpienia ich bardziej adaptacyjnymi przekonaniami.

Dlaczego tak trudno jest konfrontować się z sytuacjami lękowymi podczas terapii CBT?

Unikanie konfrontacji z lękiem jest naturalnym mechanizmem obronnym, który paradoksalnie podtrzymuje problem! Nasz mózg, nie mając szansy na zweryfikowanie katastroficznych przewidywań, utrzymuje przekonanie o zagrożeniu – dlatego technika ekspozycji, choć trudna emocjonalnie, jest kluczowa dla przerwania tego błędnego koła.

Jak odróżnić zdrowy dystans od szkodliwego stylu „braku obrońcy” podczas terapii?

Zdrowy dystans pozwala na refleksję przy jednoczesnym kontakcie z własnymi emocjami i otwartości w relacji terapeutycznej. Styl „braku obrońcy” objawia się natomiast pozorną bezproblemowością, pustką emocjonalną i brakiem autentycznego zaangażowania – możesz być obecny fizycznie na terapii, ale emocjonalnie pozostajesz niedostępny zarówno dla siebie, jak i dla terapeuty.